Gniazdów 

Sołectwo, którego powierzchnia łącznie z Mzykami obejmuje 1045,81ha.
W miejscowości mieszka 877 mieszkańców.

Gniazdów 

Sołectwo, którego powierzchnia łącznie z Mzykami obejmuje 1045,81ha. W miejscowości mieszka 877 mieszkańców. Wieś oddalona o 3 km na zachód od Koziegłów. Położona w ładnej okolicy z pagórkami sięgającymi 380 m n.p.m. W przeszłości była własnością rodu Koziegłowskich, później rządowa.
Kto i kiedy ją założył nie wiadomo. Około 1106 r. już istniała i była własnością Drogosława herbu Zerwikaptur. Potem osadę dostał na własność Mikołaj herbu Lis - palatyn krakowski. Od 1170 r. Gniazdów należał do dóbr dziedzica koziegłowskiego, które w 1519 r. sprzedane zostały właścicielowi Księstwa Siewierskiego - biskupowi krakowskiemu Janowi Konarskiemu. Pierwszą wiadomość na istnienie wsi podaje Jan Długosz w 1470 r. Dziedzic Koziegłów - Jan Koziegłowski „...pragnąc podnieść dobrobyt wioski, która stale była łupiona przez bandy łotrzyków buszujące nad granicą śląską, w 1472 r. uwalnia włościan Gniazdowa od robocizny na rzecz zamku, nakłada jedynie obowiązek obrąbywania lodu w jego fosach oraz naprawy ostroboku zamkowego, pod warunkiem, że gdyby przyszła konieczność postawienia nowego, to koszta budowy poniósłby właściciel zamku." Ponadto w dokumencie tym jest mowa, że mieszkańcy Gniazdowa mogą korzystać z okolicznych pastwisk, a także lasów w granicach dóbr, oprócz lasu za zamkiem, który był do dyspozycji dziedzica. Nabyte przez włościan Gniazdowa przywileje biskup krakowski Andrzej Trzebicki w 1678 r. zatwierdza na zamku koziegłowskim. Mieszkańcy Gniazdowa w czasie rozbiorów Polski podejmowali próby odzyskania niepodległości. W Powstaniu Listopadowym brał udział oddział ochotników. Po upadku Powstania Styczniowego na terenach zaboru rosyjskiego rząd carski nałożył na ludność polską kontrybucję i konfiskował majątki. W Gniazdowie odmawiano zapłat kontrybucji za co mieszkańcy zostali ukarani konfiskatą Czarnego Lasu, w którym mieszkańcom wolno było użytkować tylko łąki. W 1835 roku ustalono ostatecznie granice pomiędzy Prusami a Rosją , przebiegała ona pomiędzy Gniazdowem a Woźnikami. Na obrzeżach tych miejscowości wybudowano komory celne ze względu na przebiegający główny szlak handlowy. W 1902 roku wybudowano nową komorę celną( obecnie w tym budynku mieści się szkoła podstawowa) wraz z koszarami dla żołnierzy i stajniami. Na początku sierpnia 1914r. Gniazdów i okolice zostały zajęte przez wojska pruskie i tak już pozostało do czasów odzyskania niepodległości w 1918r.

Kościół Starokatolicki Mariawitów pw. Marii Magdaleny

W Gniazdowie znajdują się dwa kościoły. W 1912 roku wybudowano Kościół Starokatolicki Mariawitów. Akt legalizacji dla parafii mariawickiej w Gniazdowie wydało Ministerstwo Spraw Wewnętrznych w Petersburgu 1909r. Oficjalnie jej nazwa brzmiała Koziegłowska Parafia Mariawitów w Gniazdowie. Kościół jest wpisany do Wojewódzkiej Ewidencji Zabytków. W 1988r przez abp.dr Stanisława Nowaka została erygowana parafia w Gniazdowie. Pierwsze msze odbywały się w prowizorycznej świątyni zwanej Betlejemką. W 1996r. wybudowano kościół pw. Najświętszego Serca Jezusowego w Gniazdowie.

Znajduje się tutaj niezwykle nowoczesny szlak konny wraz z infrastrukturą i torem TREC. Wiedzie przez gminy Koziegłowy, Żarki i Poraj. Powstał on na terenie byłego kamieniołomu. Ma certyfikat do organizowania na nim zawodów o randze krajowej. Jest on jedynym tej klasy torem w województwie śląskim i jednym z niewielu tej klasy w Polsce .Zachęca do uprawiania aktywnego wypoczynku jak i relaksu na łonie przyrody.

Gniazdów 

Przebywając w Gniazdowie warto zwrócić uwagę na dwie kapliczki: Kapliczka Maryjna i Kapliczka NMP oraz budynki mieszkalne, drewniano- murowane które są wpisane do Gminnej Ewidencji Zabytków Nieruchomych Gminy i Miasta Koziegłowy.

Gniazdów był miejscem urodzenia ks. Michała Hieronima Juszyńskiego (1760-1830) znanego wierszopisa, kaznodziei i bibliografa. Studiował on w Krakowie, gdzie otrzymał na akademii stopień doktora filozofii. Przez krótki okres był wychowawcą u Jordanów i Morsztynów. Następnie obrał sobie stan duchowny i w 1785 r. został kapłanem. Duży wpływ na kierunek jego zainteresowań wywarł pobyt na dworze ks. prymasa M. Poniatowskiego w Warszawie. Atmosfera dworska rozbudziła w nim skłonności do rymotwórstwa w stylu Franciszka Zabłockiego. W Warszawie miał możliwość uczęszczania do Biblioteki Załuskich. Stąd stał się zapalonym bibliofilem, na co nie mały wpływ miały także jego kontakty z późniejszymi protektorami: Tadeuszem Czackim i J. M. Ossolińskim. Przez pewien okres był profesorem w szkole wydziałowej w Pińczowie. Z czasem został proboszczem w Ostrawie i w Wiślicy. Gdziekolwiek przebywał, starał się swój pobyt wykorzystać do badań bibliograficznych, a także do gromadzenia zasobów bibliotek Czackiego i Ossolińskiego. Nie zaniedbywał też sposobności do pomnażania własnych zbiorów. Ks. Juszyński już w młodości uprawiał poezję, a hołdując duchowi czasu pisywał rozmaite wiersze: miłosne, żartobliwe, satyryczne a nawet erotyczne. W dojrzałym wieku poświęcił się poważnym badaniom nad literaturą polską i historią kościoła w kraju. W kościele pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa znajduje się pamiątkowa tablica poświęcona jego osobie. Z Gniazdowa pochodził również Feliks Duda, jako poseł reprezentował w 1919 roku Ziemię Koziegłowską podczas wyborów do Sejmu Ustawodawczego RP i do sejmików powiatowych.

Z nazwą miejscowości wiąże się legenda, która mówi, że w zamierzchłych czasach wieś ta słynęła z tego, że tutaj swoje siedziby (gniazda) mieli łotrzykowie skąd czynili bandyckie wyprawy na okolicę. Proceder ten uprawiali do 1170 r. kiedy to Kazimierz Sprawiedliwy przepędził ich z Gniazdowa i zburzył ich fortece. 

POWRÓT

Ta strona używa plików Cookies. Dowiedz się więcej o celu ich używania i możliwości zmiany ustawień Cookies w przeglądarce. Zgodnie z  RODO przetwarzamy Państwa dane osobowe w celu realizacji umów, zamówień, zleceń oraz dla potrzeb własnych firmy.

Akceptuj